Instytucja kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska jest ważna w demokratycznym państwie prawa. Istotne jest nie tylko formalne przestrzeganiu zasady legalizmu, ale w równej mierze na respektowaniu istoty demokratycznych zasad w praktyce wszystkich organów stosujących prawo. Istota przestrzegania zasad demokratycznych jest szczególnie istotna w przypadku procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Podmioty postępowania środowiskowego
W toku postępowania środowiskowego o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pojawia się wiele podmiotów. Z uwagi na rolę, jaką odgrywają, można je podzielić na podmioty administracyjne oraz podmioty zainteresowanych wynikiem sprawy.
- organ prowadzący postępowanie
- organy współdziałające
- wnioskodawca
- strony postępowania
- podmioty na prawach strony – np. organizacje ekologiczne
- pozostali uczestnicy
Cel postępowania środowiskowego
Celem postępowania środowiskowego jest dokonanie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Uzyskanie decyzji środowiskowej jest wymagane dla planowanych:
- przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;
- przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Przebieg postępowania środowiskowego w celu wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
Wniosek Inwestora o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
Postępowanie w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia wszczynane jest na wniosek inwestora. Do zadań organu należy weryfikacja wniosku pod względem formalnym. W zakresie uzupełniania wniosku stosouje się standardową procedurę wynikającą z Kodeksu Postępowania Administracyjnego.
Wszczęcie postępowania
Po dokonaniu czynności wstępnych organ zawiadamia strony o wszczęciu postępowania. W ten sposób zapewnienia stronom możliwość czynnego udziału w postępowaniu. W przypadku gdy stron jest więcej niż 20, są one zawiadamiane przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania. Zawiadomienie bądź obwieszczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.
Inne zadania organu prowadzącego postępowanie
Organ powinien również zweryfikować, czy planowane przedsięwzięcie jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jeśli taki uchwalono, chyba że zgodność taka nie jest wymagana. Brak zgodności uzasadnia odstąpienie od dalszego merytorycznego rozpoznania sprawy.
Jeżeli zawsze znacząco może oddziaływać na środowisko – jest raport czy nie ma raportu?
W przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko przebieg postępowania zależy od tego , czy inwestor wraz z wnioskiem przedkłada raport, czy też wniosek o ustalenie jego zakresu.
Nie ma raportu jest karta informacyjna…
W przypadku gdy inwestor wystąpił z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu składa on kartę informacyjną przedsięwzięcia. Po stronie organu powstaje obowiązek ustalenia zakresu raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zakres taki będzie zawarty w postanowieniu. Postanowienie w tym przedmiocie powinno zostać wydane w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji.
Następnie organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie decyzji środowiskowej do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu. Na postanowienie zawieszeniowe zażalenie nie przysługuje.
Jest raport
Raport przedłożony przez inwestora jest przedmiotem weryfikacji przez organ. Przed wydaniem decyzji środowiskowej organ uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska (w przypadku przedsięwzięć na obszarze morskim dodatkowo z dyrektorem urzędu morskiego) oraz zasięga opinii organu inspekcji sanitarnej (jeśli jest to konieczne dla konkretnego przedsięwzięcia).
Równolegle należy przeprowadzić postępowanie z udziałem społeczeństwa. Po wydaniu decyzji należy zawiadomić o niej strony, jak również podać ją do publicznej wiadomości.
Jeśli potencjalnie może znacząco oddziaływać na środowisko
Przebieg postępowania środowiskowego w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zależy od tego, czy organ prowadzący stwierdzi obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, czy też brak takiego obowiązku.
Oceniać czy nie oceniać?
Organ główny ustala z organami współdziałającymi czy istnieje potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Organy współdziałające wydają w tym zakresie opinię. Po zasięgnięciu opinii organów współdziałających organ główny stwierdza obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz określa zakres raportu lub brak takiego obowiązku.
Oceniać
Postanowienie co do obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko wydaje się w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
Następnie organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie decyzji środowiskowej do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu. Na postanowienie zawieszeniowe zażalenie nie przysługuje.
Postępowanie podlega podjęciu po przedłożeniu raportu.
Po przedłożeniu raprotu – postępowanie przebiega jak opisane przy przedsięwzięciu zawsze oddziałowujące na środowisko.
Nie oceniać
Jeśli organ nie stwierdzi obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, nie wszczyna się postępowania z udziałem społeczeństwa. Nie ma również konieczności uzgadniania warunków realizacji przedsięwzięcia. Otwarta jest za to droga do wydania decyzji środowiskowej.
Opinie organów współdziałających
Opinie wydają
- regionalni dyrektorzy ochrony środowiska,
- Dyrektor Urzędu Morskiego, gdy przedsięwzięcie jest realizowane na obszarze morskim, oraz
- właściwy organ inspekcji sanitarnej w przypadku przedsięwzięć wymagających uzyskania wyraźnie wskazanych decyzji inwestycyjnych.
Wymogu opiniowania przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska nie stosuje się, jeżeli jest on organem prowadzącym postępowanie oraz jeżeli organem prowadzącym postępowanie jest Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. W przypadku gdy przedsięwzięcie jest realizowane na obszarze morskim, organem właściwym do wydania opinii jest także Dyrektor Urzędu Morskiego.
Czy opinia jest wiążąca dla organu prowadzącego główne postępowanie?
Organ prowadzący postępowanie główne nie jest związany opiniami organów współdziałających. Organ główny może on np. odstąpić od obowiązku oceny nawet wbrew sugestii któregoś z organów, choć nie jest to częstą praktyką.
Z drugiej strony organ prowadzący postępowanie główne nie powinien ograniczać się do skopiowania treści postanowień opiniodawczych. W uzasadnieniu swojego postanowienia powinien przedstawić własne stanowisko.
Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
Organ po zakończeniu postępowania wydaje decyzję. Jaki jest udział stron postępowania i strony społecznej i jaki mogą mieć one wpływ na zakończone postępowanie – czytaj dalej tutaj.
Z pełnomocnikiem czy bez?
Pamiętaj, że z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, takiego jak radca prawny możesz skorzystać już na etapie postępowania administracyjnego – o czym więcej tutaj. Co oznacza, że radca prawny, może działać razem z Tobą już przed wydaniem decyzji administracyjnej, tu z ofertą Kancelarii.
Tu możesz zapoznać się z innymi artykułami z zakresu prawa administracyjnego. Treści prezentowane na blogu mają charakter informacyjny i nie stanowią opinii prawnej ani porady prawnej.